Prof. Dr. Atila BAĞRIAÇIK
Ulusal ve Uluslar arası Ar-Ge ve Yenilik
Hibe Fonları Uygulayıcısı, Öğretim Üyesi
Sorumlu Ortak Baş Denetçi, YMM
www.abdanmerymm.com
abdanmer@gmail.com
01.12.2015
GİRİŞ
Uygulamada Türk firmasının Ürün yeniliği var, ancak ürün yeniliği için gerekli özel makine tasarım ve prototip imalatı Türkiye’de yapılmayıp yurtdışında yapılabiliyor. Bu durumda yurtdışındaki genellikle Avrupalı makine imalatçısı firmayla EUREKA destek programı kapsamında Ar-Ge ortak proje verilmesini öneriyoruz. Burada önemli olan sürece bir bütün olarak bakıldığında bu ortak projenin hem Türkiye için hem de AB firması ülkesi için mevcut duruma göre yıkıcı bir yenilik içermesidir. 1509 TÜBİTAK uluslararası destekleme programından EUREKA projesi için, Brüksel’deki EUREKA ofisine genel nitelikli bir başvuru formunu iki taraf da doldurup imzalayarak mail ile gönderir, onaylandıktan sonra TÜBİTAK’a 1507 ya da 1501 gibi Türkiye kısmı için proje önerisi sunulur. Türkiye ayağında süreç adımları 1507-1 ile aynıdır, hibe ödemeleri TÜBİTAK tarafından yapılır.
DENEYİMLERİMİZ
– Burada makine imal edip Türk firmasına satabilecek yabancı ortağın payı %30’dan aşağı olmayıp %30’larda olması uygun oluyor. Proje kapsamında sadece bir makine prototip imalatı söz konusu ise makinenin bir kısım Ar-Ge’si ile Yeniliği yerli firma yapar. Eğer mümkünse proje kapsamında bir makine grubu verilir, bir kısım makine ve tasarımı yerli firma yaparak payı %70’lerde tutulur.Böylece makine konusunda teknolojimiz gelişir.
– Türkiye’deki makinelerin üretimi için 2 yerli ortak da olabilir, yabancı ortak makine grubunda lazım olan bir makineyi yapar ve toplam bütçe içindeki payı %30 civarında tutulur. Burada yabancı ortak ülkesinin TÜBİTAK muadili kurumu o ortağın projesini kabul edip fon yok dese ya da o ülke için Ar-Ge unsuru yok deyip reddetse bile, yabancı ortak proje makinesini kendi öz kaynağıyla yapıp Türk ortağına tedarik edeceğini beyan ederse, Türk ortağının %70’lik proje maliyeti KOBİ olması durumunda %75 oranında ve 500 bin TL sınırlaması olmaksızın kabul edilir. Karşı ülke projesi reddedilse bile tüm proje için destek oranı 70 x 75 = %52,50 olmaktadır. KOBİ dışındaki büyük firmalarda destek oranı Türk tarafı için hep %60 olup, 60 x 75 = %45 tüm proje maliyeti için genel destek oranıdır. Niye AB firmasının payının % 30’da tutulması uygundur varsayımımızın gerekçesi budur. EUREKA projesinin teknik, mali raporlaması ve YMM’si 6 aylık dönemler halinde 1507 – 1501 ile aynıdır.
– Başarı ile tamamlanan ar-ge projelerinden sonra ortak karar alarak seri üretim yatırımı için teknoyatırm teşvikleri ile satış esnasında oluşan karın yarısının vergi istisnası avantajı için patent çalışması yapmak suretiyle birlikte ihracat planladıklarını deneyimliyoruz. Bu ilişkileri, EUREKA Ar-Ge projesi tetikliyor.
EUREKA ÜYESİ ÜLKELER:
ALMANYA | HOLLANDA | LİTVANYA | SAN MARİNO |
AVUSTURYA | İNGİLTERE | LÜKSEMBURG | SIRBİSTAN |
BELÇİKA | İRLANDA | MACARİSTAN | SLOVAKYA |
BULGARİSTAN | İSPANYA | MAKEDONYA | SLOVENYA |
ÇEK CUMHURİYETİ | İSRAİL | MALTA | TÜRKİYE |
DANİMARKA | İSVEÇ | MONAKO | UKRAYNA |
ESTONYA | İSVİÇRE | NORVEÇ | YUNANİSTAN |
FİNLANDİYA | İTALYA | POLONYA | AVRUPA BİRLİĞİ |
FRANSA | İZLANDA | PORTEKİZ | |
KIBRIS RUM YÖNETİMİ | KARADAĞ | ROMANYA | |
HIRVATİSTAN | LETONYA | RUSYA |
SONUÇ
EUREKA programı konusunda gözlemlediğimiz kadarıyla bizce “Farkındalık Eksikliği var. Her an yeni bir iş, oluş ve proje peşinde olup, bir projemiz biter bitmez hiç ara ve boşluk vermeden diğer farklı projelere koyulmalıyız, Yenilik peşinde koşmalıyız.