Prof. Dr. Atila BAĞRIAÇIK
Ulusal ve Uluslar arası Ar-Ge ve Yenilik
Hibe Fonları Uygulayıcısı,
YMM, Sorumlu Ortak Baş Denetçi
www.abdanmerymm.com
abdanmer@gmail.com
25 Haziran 2015 tarihli Resmi Gazetede T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Türkiye Sanayi Stratejisi Belgesi yayınlanmıştır.
http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/06/20150625.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/06/20150625.htm
EYLEM PLANINA GÖRE SANAYİDEKİ AR-GE VE YENİLİK FAALİYETLERİNDE MEVCUT SORUNLAR
Eylem planında Ar-Ge ve Yenilik faaliyetleri konusundaki mevcut sorunlar aşağıdaki şekilde belirtilmiştir.
- İş süreçlerinde küçük işletmelerin teknolojiyi yeterince kullanamaması
- KOBİ’lerde nitelikli eleman eksikliği
- KGF ile ilgili farkındalık ve tanıtım eksikliği
- Bilim, Teknoloji, Ar-Ge, yenilikçilik, verimlilik, sınai mülkiyet kültürüne yönelik yeterli farkındalığın oluşturulamaması
- Firmaların Ar-Ge’ye ayırdığı kaynakların yetersiz olması
- Ar-Ge konusundaki teknik bilgi eksikliği
- Ar-Ge çalışmalarının yeterince ticarileştirilememesi
- Yatırım ve destek mekanizmalarında eşgüdüm ve etki değerlendirmesinde yaşanılan sıkıntılar
- Firmaların Ar-Ge ve yenilikçilik alanlarına yönelik uzun vadeli planlama yapamamaları
- Çevreye duyarlı ürün ve üretim süreçleri konusunda bilinç eksikliği
- Bölgelerde yer alan KOBİ’lerin bilgi ve tecrübe eksikliği nedeniyle devlet teşviklerinden fazla yararlanamaması
Öte yandan İSO-500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2014 yılı verilerine göre, 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun Ar-Ge harcamalarının üretimden satışlara oranı binde 7.4 gibi düşük düzeydedir. Yüksek teknolojilerin oluşturulan katma değer içindeki payı sadece yüzde 3.2’dir. İhracattaki payları da düşüktür.
ÖNGÖRÜLEN EYLEMLER
Eylem planında Ar-Ge ve Yenilik faaliyetleri ile katma değeri yüksek teknolojik ürünlerin üretilmesi ve teşviki için aşağıdaki eylem planlarını öngörmektedir.
- Orta –yüksek ve yüksek teknolojili ürün üreten yatırımcıların 5. Ve 6. Bölge teşviklerinden yararlanmaları sağlanacak, söz konusu ürünlerin üretimi ve ihracat içindeki ağırlığı artırılacaktır.
- Geleneksel üretim yapan sektörlerde yüksek katma değerli ürünlerin üretilebilmesi için teknolojik yatırımların yapılması sağlanacaktır.
- İmalat sanayine yönelik tasarım ofislerinin kurulması için mevzuat altyapısı tamamlanacak ve tasarım ofisleri desteklenmeye başlanacaktır.
- Ar-Ge merkezleri ile mühendislik firmaları arasında işbirliği sağlayarak mühendislik ve danışmanlık hizmeti veren firmaların mühendislik becerilerini yükseltmek, ülkemizin mühendislik açığını kapatmak için yerli firmaların envanteri çıkarılacak, destekleme mekanizması geliştirilerek uygulanacaktır.
- AB Birlik programları kapsamında faydalanılan Ar-Ge ve yenilikçilik desteklerinin etki değerlendirmesine yönelik çalışmalar yapılacaktır.
- Sanayideki Ar-Ge merkezlerinin nitelikli araştırmacı ihtiyacının ülkemizden karşılanamaması durumunda yurtdışından karşılanması hedeflenmektedir.
BİZİM DENEYİMLERİMİZ VE ÖNERİLERİMİZ
İşimiz gereği ekip halinde haftada ortalama 20’nin üzerinde sanayici ve yazılım firması ile Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile projelendirilerek desteklenmesine yönelik olarak görüşmeler yapıyoruz. Bizim tecrübelerimize göre orta-yüksek teknolojik ürünlerin üretim ve ihracatlarının Ar-Ge ve yenilik projeleri ile desteklenmesi için aşağıdaki yol haritası izlenirse etki derecesinin artması yönündedir:
- TÜBİTAK’ta her an yürüyen 3 adet ürün ve/veya Ar-Ge projesinin mevcut olması. TÜBİTAK’tan %40 – 75 arası Ar-Ge harcamalarının hibe fonlanması yanında 5746 sayılı Ar-Ge Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkındaki Kanuna göre çalışanların Ar-Ge faaliyetinde görev alan mühendis ve teknik personelin maaşları için SGK, stopaj desteklerinden yararlanılması.
- Firma KOBİ ise KOSGEB’te her an yürüyen bir Ar-Ge ve yenilik projesinin bulunması.
- Firma KOBİ ise Ar-Ge projesinin tamamlanmasından 1 ay içinde seri üretim ve ticarileşme için bir defaya mahsus KOSGEB Endüstriyel Uygulama programına başvurulması.
- Ürün yeniliği için patent ve faydalı model alınarak % 50 gelir ve kurumlar vergisi istisnasından yararlanılması.
- Ar-Ge projesi sonucu ortaya çıkan prototip ürünün Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yayınladığı teknoloji listesinde yer alması halinde seri üretim için Teknoyatırım destek programına başvurulması.
- Seri üretimde kullanılan yerli ve ithal global listedeki makine ve teçhizat için 5. Bölge desteklerine başvurulması.
- Tasarım mühendislerin maaşlarının yarısının hibe ile desteklenmesi için Ekonomi Bakanlığının Tasarım Merkezi destek programına başvurulması. Öte yandan 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkındaki Kanununa göre Ar-Ge’de çalışanlarının stopaj, SGK ve Ar-Ge indirimi için Ar-Ge merkezlerinin kurulması.
- Kamu ihalelerinde % 15 fiyat avantajı için Ar-Ge prototip ürün için teknolojik ürün belgesinin alınması.
- AB HORIZON 2020 Ar-Ge yenilik programı çerçevesinde KOBİ’lerin tek başına başvurabilecekleri CORDİS Yeni KOBİ aracı programına başvurulması.
- TÜBİTAK’a ortak Ar-Ge projelerinin verilmesi.
- AB’li firmalarla EUREKA ve EUROSTARS Ar-Ge ve yenilik destek programları kapsamında ortak Ar-Ge projelerine girilmesi.
- AB HORIZON 2020 Ar-Ge ve yenilik destek programı kapsamında AB’de oluşturulan ortak Ar-Ge konsorsiyum projelerine katılınması.
Etiketler:
