TÜRKİYE’DEKİ OTOMOTİV YAN SANAYİ İMALATÇI VE YAZILIM FİRMALARI İÇİNDE YÜKSEK KARLI, TAM KAPASİTEDE VE DÜŞÜK MALİYETLE ÇALIŞAN İŞLETMELERDE DENEYİMLEDİĞİMİZ SÜREÇ HARİTASI

Prof. Dr. Atila BAĞRIAÇIK

Ulusal ve Uluslar arası Ar-Ge ve Yenilik

Hibe Fonları Uygulayıcısı, Öğretim Üyesi

Sorumlu Ortak Baş Denetçi, YMM

www.abdanmerymm.com

abdanmer@gmail.com

 20.11.2015

GİRİŞ

İşimiz gereği birçok imalatçı firma ile yüz yüze gelip, sorunlarını ve çözüm yollarını tartışıyoruz. Müşterilerimizin önemli bir bölümü otomotiv sektöründen. Bu konuda Bursa’da ağırlığı KOBİ olan müşterilerimiz var, Ar-Ge projeleri yapıyoruz. Bu firmaların çoğu ana otomotiv firmalarına rulman, körük, takoz, motor, fren parçası, kapı kolu gibi parçalar yapıyor ve sürekli model değişikliğinden dolayı  ürün yeniliği ve yeni ürünü üretecek süreç yeniliği Ar-Ge yatırımlarına ihtiyaçları var. Ar-Ge ve Yenilik yapan ve proje veren firmaların tam kapasite çalıştıklarını gözlemliyoruz. Kendi özkaynakları ile bu yenilikleri karşılamaları zor ve biz onlara aşağıdaki yol haritasını öneriyoruz ve örnek olarak rulman ürününü ele alıyoruz. Anlaşılması için baştan belirtelim ki, bu parçalardaki yenilik için sadece Ar-Ge ürün projesi verilmek istenirse, proje bütçesi düşük kaldığından bizim tavsiyemiz, ürün + süreç yenilik Ar-Ge projeleri yapmaktır.

AR-GE VE YENİLİK GİDER VE HARCALAMALARINI FİNANSE ETMENİN YOL HARİTASI

1. X firması geliştireceği yeni RULMAN ürünü için gereksinim duyduğu özel makineyi makine imalat tecrübesi ve personel alt yapısı ile kendisi yapabiliyor ise TÜBİTAK’a ürün ve süreç Ar‐Ge projesi vererek, KOBİ ise %75’e kadar, Büyük firma ise %60’a kadar hibe alabilmektedir. 5746 sayılı Ar‐Ge Kanununun sağladığı ek SGK ve %80 muhtasar muafiyeti yoluyla proje maliyetini önemli ölçüde fon ve mali teşviklerle karşılayabilmektedir.
2. Eğer X rulman firması, teknik özelliklerini ve fonksiyonlarını belirlediği makinenin tasarımını bizzat kendisi firma bünyesinde yapıp geliştirerek, makine ya da otomasyon parçalarını firma dışından yurtiçi makine imalatçı firmalardan tedarik ettiğinde, ürün yeniliği yanında makine Ar‐Ge’si harcamalarının ortalama  %50‐ 75’ini  hibe şeklinde geri  alabilmektedir. Onaylanan proje bedelinin % 25’ini TÜBİTAK’tan  ön avans alabilmektedir.
3. X firmasının yeni tip rulman üretimi için özel bir makine, prese ya da lazer kesiciye ihtiyacı var, bu makineyi yurt içindeki makine imalatçısı ile ortak Ar‐Ge projesi yaparsa, makine alım bedelini ortalama %60’lara kadar düşürmek mümkün. 5746 sayılı Ar‐Ge Kanununun sağladığı ek SGK, stopaj desteği yoluyla maliyeti daha da düşürmek olasıdır.
4. Her Ar-Ge projesinin başlangıcında piyasaya çıkacak makine için elde edilen karın yarısına isabet eden en az 10 yıl süreli  geçici ve kurumlar vergisi istisnası için  bu kez incelemeli patent ya da olumlu raporlu faydalı model başvurusu yaparak satış aşamasındaki vergi teşvikinden yararlanmış oluyorlar.
5. X rulman firması KOBİ  statüsünde ise, Ar‐Ge’sini yaptığı yeni tip rulmanın seri üretimine geçmek için pres, kalıp, lazer kesici gibi standart makine ve ekipmana ihtiyacı var ise, bu kez TÜBİTAK’dan ya da KOSGEB’den  aldığı Ar‐Ge projesinin tamamlandığına dair bir yazı ile bir yıl içinde KOSGEB’in ENDÜSTRİYEL Uygulama programına başvurarak, yaklaşık 500 bin TL’ye kadar çoğu geri ödemesiz teşviklerden yararlanmaktadır.
6. X rulman firması Ar‐Ge’sini yaptığı yeni tip rulman için BURSA’da organize bölgede olsun olmasın fabrikasyon imalata geçmek istediğinde Ekonomi Bakanlığına TÜBİTAK yazısı ile başvurarak aşağıdaki 5. Bölge desteklerine kavuşabilmektedir: Sabit yatırım tutarı en az 1 milyon TL oluyor. Sabit yatırım tutarı: Arazi‐arsa, bina‐inşaat, makine ve teçhizat ile diğer yatırım harcaması kalemlerinin toplamıdır.

‐ Gümrük vergisi muafiyeti: Üçüncü ülkelerden makine ithalatlarında,

‐ KDV istisnası,

‐ Faiz desteği: Bankalardan kullanılacak en az bir yıl vadeli yatırım kredilerinin teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde yetmişine kadar olan kısmı için ödenecek faizin, Türk Lirası cinsi kredilerde beş puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde iki puanı Ekonomi Bakanlığınca toplam tutarı yedi yüzbin Türk Lirasını geçmemek üzere karşılanır.

‐ Sigorta primi işveren hissesi desteği: , Yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma başlama tarihinden önceki son altı aylık dönemde (mevsimsel özellik taşıyan yatırımlarda bir önceki yıla ait mevsimsel istihdam ortalamaları dikkate alınır) Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen ortalama işçi sayısına teşvik belgesi kapsamında gerçekleşen yatırımla ilave edilen, istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı Bakanlık bütçesinden 6‐7 yıl süre ile toplam sigorta desteğinin sabit yatırım tutarına oranı % 35’e ulaşıncaya kadar karşılanır.

‐ Yatırım yeri tahsisi: Desteklerden yararlanacak yatırımlar için, 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesi çerçevesinde Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeri tahsis edilebilir.

‐ Vergi indirimi: Gerçekleştirilecek yatırımlarda, 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi çerçevesinde gelir veya kurumlar vergisi, %30 yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar %70 indirimli olarak uygulanır.

7. X rulman firması, prototipini Ar-Ge projesi ile tamamladığı ürününün seri üretimi için Ekonomi Bakanlığı 5.Bölge destekleri yerine BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞININ TEKNOLOJİK ÜRÜNLERİN YATIRIM DESTEK PROGRAMI ‘na başvurabilir. TÜBİTAK yada KOSGEB’e Ar-Ge ve Yenilik projeleri verilip onaylanarak tamamlanırsa, prototipi yapılan ürün yada yazılımın Bakanlıkça yılda birkaç kez ilan edilen çağrı kapsamında yer alan  NACE kodlu teknoloji listesinde yer alması halinde  seri üretimine geçilerek ticarileşmesinde  aşağıdaki desteklerden yararlanılmaktadır.

A) Makine, Teçhizat desteği

Yatırım proje tutarının 10.000.000 TL’ye kadar olan kısmı, yatırım harcamaları olarak desteklenir. Yatırım harcamaları üzerinden işletmelere en fazla aşağıdaki oranlar kadar geri ödemesiz destek sağlanır:i

İthal alımlarda;

-Büyük işletmelere % 10 Orta büyüklükteki işletmelere % 30 Küçük işletmelere % 40;

-Yerli alımlarda Büyük işletmelere % 20 Orta büyüklükteki işletmelere % 40 Küçük işletmelere % 50

-Yerli makine ve teçhizat alımlarında, belirtilen destek oranlarının uygulanabilmesi için yatırımcının gerekli makine ve teçhizatı, “Yerli Malı Belgesi”ne sahip Türkiye’deki makine ve teçhizat üreticilerinden veya tedarikçilerinden satın alması gerekir.( TEKNOLOJİK ÜRÜN YATIRIM DESTEK PROGRAMI UYGULAMA USUL VE ESASLARI, madde 15).

B) Kredi faiz desteği

– Küçük ve Orta Ölçekli KOBİ’ler için 10 milyon TL.’ye kadar faizsiz yatırım kredisi imkanı, 10 milyon TL.’den sonrası için %50 indirimli kredi faiz desteği sağlanır.

-Makine ve teçhizat desteği ile kredi faiz destek unsurlarının her ikisinden de yararlanmak isteyen işletmenin, öncelikle makine ve teçhizat destek unsurundan yararlanmış ve tamamlama belgesini almış olması şarttır(Uygulama usul ve esasları madde 16/8).

-Sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren yatırımını tamamlayıncaya kadar geçen süre, destekleme süresi olan 36 aydan düşülür ve geriye kalan süre kadar kredi faiz desteğinden yararlandırılır (16/10).

C) İşletme gideri desteği

– Yalnızca küçük KOBİ’lerin yararlandığı işletme gideri desteği için Yatırım tamamlandıktan sonra alınan Tamamlama Belgesinin verildiği tarihten itibaren 1 yıl içinde başvuru yapılarak, 1 yıl süresince  gerekli olan enerji, personel ve kira giderinin %75’i hibe olarak ödeniyor.

-Hibeli ve kredili desteklerin toplamı 10 milyon TL’yi geçemez.

-Öte yandan Ar-Ge süreçleri  yurt içinde ve yurt dışında  öz kaynaklar kullanılarak yapılan  ve Türkiye için geçerli incelemeli patenti alınan teknolojik ürünün üretimine yönelik yatırımı da bu  program  kapsamında değerlendirilir. Ayrıca Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde başlatılıp sonuçlandırılan, Ar-Ge ve yenilik projeleri sonucunda ortaya çıkan teknolojik ürünlerin üretimine yönelik bölge içi ve dışı yatırımlar için de aynı desteklerden yararlanmak söz konusudur.

8.BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞININ TEKNOTANITIM VE PAZARLAMA DESTEK PROGRAMI

TÜBİTAK ya da KOSGEB’den Ar-Ge ve yenilik projesi tamamlanarak prototipi oluşan yeni ürünün yurt içi tanıtımı ve pazarlama faaliyetinin 25.000 TL’ye kadar, yurt dışı tanıtımı ve pazarlama faaliyeti için 50.000 TL.’ye kadar faaliyet sayısına bakılmaksızın bir yıllık süre içinde fuara katılım, seyahat, reklam, ürün kataloğu vb. giderler için  Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı hibe destekleri vermektedir (20.06.2013 R.G). Prototip ürün projesinin tamamlandığı tarihten itibaren 5 yıl içinde Bakanlığa her zaman için başvuruda bulunabiliniyor. Bu konudaki detaylı bilgileri şu linkten elde edebilirsiniz: “http://sagm.sanayi.gov.tr/DocumentList.aspx?catID=4352&lng=tr”.

Aşağıda okuyucuya ilk incelemede önemli olacağını düşündüğümüz bazı hususlara yer verilmiştir.

DESTEKLENECEK FAALİYETLER ŞÖYLEDİR:

Destek Kalemleri                          Üst Limitleri

1 Yurt dışı fuar giderleri                  50.000 TL

2 Yurt içi fuar giderleri                    25.000 TL

6 Broşür                                               4.000 TL

7 Katalog                                             6.000 TL

8 Flaş bellek                                        5.000 TL

9 e-ticaret sitesi üyeliği                     5.000 TL

10 Yazılı medya gideri                       5.000 TL

Desteklenecek Üst Limit                75.000 TL

BAŞVURU

Prototip ürün projesinin tamamlandığı tarihten itibaren 5 yıl içinde Bakanlığa her zaman için başvuruda bulunabiliniyor.  Tanıtım ve pazarlama başvuru dosyası ile başvuru dosyasının CD ortamında kaydedilmiş bir kopyası, elden Bakanlığa teslim edilir.

Ayrıca, Bakanlık internet sitesi üzerinden oluşturulacak uygulama üzerinden de elektronik ortamda başvuru yapılabiliniyor. Başvurular Değerlendirme Komisyonu tarafından değerlendirilip, karara bağlanıyor. Daha sonra Bakanlık ile firma arasında yapılan sözleşmenin imza tarihinden başlayarak süresi bir yıldır.

DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ

Başvurular, değerlendirme kriterleri ve alt değerlendirme kriterlere göre değerlendirme komisyonu üyelerince ayrı ayrı puanlanır, puanların ortalaması alınarak değerlendirmeye esas teşkil edecek puan belirlenir ve elli (50) ve üzeri puan alan başvurular destek listesine alınır,

Değerlendirmede belirleyici ana kriterler şöyledir:

• Katma Değer Yaratma Potansiyeli,
• Teknoloji Düzeyi,
• Arge projesi tamamlandıktan sonra başvurunun hemen yapılıp yapılmadığı,
• Ürünün Türkiye ve Dünya çapında bir yenilik içermesi,
• Mikro ve Küçük işletmelere daha çok puan,
• Söz konusu prototip ürün için patent alınmış ya da alınmak için başvuru yapılmış ise, bu programa kabul edilmek için yapılan değerlendirmede daha yüksek puan alıyor,

9.EKONOMİ BAKANLIĞI TASARIM VE ÜRÜN GELİŞTİRME PROJELERİ

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı TÜBİTAK ve KOSGEB vasıtasıyla yürütülen destekler yanında, bu kez 21 Aralık 2014 tarihindeki Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulunun TASARIM DESTEĞİ HAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2008/2)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2014/4) ile Ekonomi Bakanlığınca yürütülmek üzere firmaların moda, endüstriyel tasarım ve inovasyon kapasitelerinin artırılarak, ihracata dönük katma değerli ürün üretmeleri amacıyla “TASARIM VE ÜRÜN GELİŞTİRME PROJELERİ” uygulamasına başlanılmaktadır (http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/12/20141221-4.htm).

İhracata dönük üretim yapan imalatçı ve yazılım şirketlerinin bize göre araştırma faaliyetinden sonra yapacağı tasarım ve inovasyona yönelik projeleri için  maksimum 3 yıl için   Bakanlığa başvurup, kabul edilmesi halinde  madde 6/A’ya göre  aşağıdaki desteklerden yararlanacaktır:

a) İstihdam edilecek tasarımcı, modelist ve mühendislerin brüt maaşları toplam en fazla 1.000.000 ABD Doları,

b) Alet, teçhizat, malzeme ve yazılım giderleri toplam en fazla 250.000 ABD Doları,

c) Seyahat ve web sitesi üyeliğine ilişkin giderleri toplam en fazla 150.000 ABD Doları,

olmak üzere proje bazında % 50 oranında desteklenir.

– Bir şirketin en fazla bir adet projesi desteklenir.”

Burada görüldüğü gibi nitelikli personel altyapısına büyük önem verilmektedir. Maaşlarının yarısının desteklendiği bu durumda mühendis, tasarımcı ve modelist istihdamı ve firmaların teknoloji kapasitesi artacaktır.

-Onaylanan projeler için 6 ayda bir ödemesi yapılmış harcama ve gider belgeleri için İhracatçı Birliklerine başvurulması gerekiyor.

-Bu kapsamda desteklenen tasarım ve ürün geliştirme projeleri; proje süresi boyunca, herhangi bir kamu kurumundan başka bir destek programı kapsamında destekten yararlandırılmazlar.

– Tasarım ve ürün geliştirme projeleri uygun görülen şirketler, destek kapsamına alındıkları tarihi müteakip her yılın ilk üç ayı içerisinde bir önceki yıla ait faaliyetlerini ve buna ilişkin değerlendirmelerini içeren bir raporu Bakanlığa intikal ettirir.

– Bu hususlar ile ilgili olarak Bakanlıkça Uygulama Usul ve Esasları Genelgesi yayınlanacaktır.

10.KOBİ ’ LERE VERİLECEK KREDİLER İÇİN KREDİ GARANTİ FONU KEFARETİNE HAZİNE DESTEĞİ

TÜBİTAK Ar-Ge projelerinde hibeler, projeler kabul edilip yıllık 6’şar aylık dönemler halinde ödemesi yapılmış harcama ve gider belgelerinin bu kurumlara  ibrazı ile elde edilebilmektedir. Firmalar, projenin başlangıç tarihinden itibaren  personel, malzeme, program, hizmet alımı vb gibi proje harcama ve giderlerini yaptıktan sonra ilk hibeyi alış süresi, bizim pratik hayattan aldığımız verilere göre en az ortalama 9 ay geçmektedir. Nakit sıkıntısı çeken özellikle mikro ve küçük işletmelerin   ödemesini  YMM tasdik tarihine kadar ödenmeyen harcama ve gider faturaları kapsam dışına alınarak, hibe alamamakta, finansman sıkıntısı devam ederek, Ar-Ge projesi yapmaktan vazgeçmektedir.

Bununla birlikte Ar-Ge projesi onaylanan firmalar için onaylanan matrahın %25’i oranında  TÜBİTAK’ın işlettiği bir ön finansman ya da diğer adıyla transfer ödemesi uygulaması bulunmaktadır. Ancak bunun için bankadan teminat mektubu alınması isteniyor.

Ayrıca TÜBİTAK ya da KOSGEB Ar-Ge ve inovasyon projelerinin tamamlanmasından sonra ticarileşme ve seri üretim için KOSGEB Endüstriyel Uygulama; Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının “Teknoyatırım “ programı ile Ekonomi Bakanlığının 5.Bölge teşvik belgesi kapsamında faizsiz ya da düşük faizli yatırım kredileri sağlanması söz konusu olup, bu avantajlı teknolojik yatırım kredilerini almak için de bankadan teminat mektubu talep edilmektedir.

TÜRKİYE’DEKİ KREDİ GARANTİ FONU (KGF) UYGULAMASININ AR-GE PROJELERİ İLE BÜTÜNLEŞTİRİLMESİ

Yukarıdaki mukayeseli analizlerden anlaşılacağı üzere Ar-Ge projesi ve devamında seri üretim yapan KOBİ’lerin finansman ihtiyacını karşılamak üzere bir garanti ve kefalet sistemine ihtiyaç bulunmaktadır. Ülkemizde de AB gibi olmasa da, bize göre yine de iyileştirilmiş bir sistem olarak “Kredi Garanti Fonu” kurumu mevcut olup, bu kurumla KOBİ’lerin ar-ge projelerindeki ön finansman ihtiyaçlarının 28 Şubat 2015 tarihinde yürürlülüğe giren Hazine destekli Kefalet Sistemi ile önemli ölçüde karşılanabileceği kanısındayız.

-28 Şubat 2015 tarihinde Bakanlar Kurulu’nun    2015/7331 sayılı Kararı  ile

“Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanacak Hazine Desteğine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar”ın yürürlüğe konulması uygulamaya geçmiştir.

Burada  ilgili kararın 10.maddesi ile NACE  rev.2-Altılı sınıfın KISIM C-İmalat bölümündeki alanlarda en az bir yıl faaliyette olan imalatçı KOBİ’ler için 1-10 yıl arası vadeli,,anapara ödemesiz dönem en fazla 3 yıl olmak üzere verilecek krediler için % 80  kefalet oranlı 2.5 milyon TL’ye kadar  kefalet verilebileceği belirtilmektedir.

Bu durumda yatırım için krediye ihtiyaç olan KOBİ çalıştığı bankaya hazine destekli kefalet sistemi kapsamında kredi talebinde bulunmakta, banka yine gerekli teminatları almasına rağmen vereceği kredinin anapara ve faizinin geri ödenmemesi riskine karşı Kredi Garanti Fonundan kefalet istemektedir. Bizce bu durum daha rahat koşullarda kredi teminine yol açabilecektir, uygulamada görmek gerekir. Kurum bankalar tarafından alınmış teminatlar dışında başka teminat aramaz.

10. Türk firmasının Ürün yeniliği var, ancak ürün yeniliği için gerekli makine tasarım ve imalatı Türkiye’de yapılmayıp yurtdışında yapılıyor, bu durumda yurtdışındaki genellikle Avrupalı  makine imalatçısı firmaylaEUREKA destek programı kapsamında Ar-Ge ortak proje verilmesini öneriyoruz. Burada önemli olan bir bütün olarak bakıldığında bu ortak projenin hem Türkiye için hem de AB firması ülkesi için mevcut duruma göre yıkıcı bir yenilik içermesidir. 1509 TÜBİTAK uluslararası destekleme programından EUREKA projesi önce bir formatla Brüksel’deki EUREKA ofisine genel nitelikli form verilir ve sonra TÜBİTAK’a 1507 ya da 1501 gibi proje sunulur.

– Burada makine imal edip Türk firmasına satabilecek yabancı ortağın payı %30’dan aşağı olmayıp %30’larda olması uygun oluyor. Proje kapsamında sadece bir makine prototip imalatı söz konusu ise makinenin bir kısım Ar-Ge’si ile  Yeniliği   yerli firma  yapar. Eğer mümkünse proje kapsamında bir makine grubu verilir, bir kısım makine ve tasarımı yerli firma yaparak payı %70’lerde tutulur.

– Türkiye’deki makinelerin üretimi için 2 yerli ortak da olabilir, yabancı ortak makine grubunda lazım olan bir makineyi yapar  ve toplam bütçe içindeki payı %30 civarında tutulur. Burada yabancı ortak ülkesinin TÜBİTAK muadili kurumu o ortağın projesini kabul edip fon yok dese ya da o ülke için Ar-Ge unsuru yok deyip reddetse bile, yabancı ortak proje makinesini kendi öz kaynağıyla yapıp Türk ortağına tedarik edeceğini beyan ederse, Türk ortağının %70’lik proje maliyeti KOBİ olması durumunda %75 oranında ve 500 bin TL sınırlaması olmaksızın kabul edilir. Karşı ülke projesi reddedilse bile tüm proje için destek oranı 70 x 75 = %52,50 olmaktadır. KOBİ dışındaki büyük firmalarda destek oranı Türk tarafı için hep %60 olup, 60 x 75 = %45 tüm proje maliyeti için genel destek oranıdır. Niye AB  firmasının payının % 30’da tutulması uygundur varsayımımızın gerekçesi budur.  EUREKA projesinin teknik, mali raporlaması ve YMM’si 6 aylık dönemler halinde 1507 – 1501 ile aynıdır.

EUREKA ÜYESİ ÜLKELER:

11. Avrupa Birliği Komisyonunun 1 Ocak 2014 tarihinde başlatıp 2020 sonuna kadar sürecek HORIZON 2020 araştırma ve yenilik programları ile Türk firmalarının  Avrupalı KOBİ ve büyük ölçekli firmalarla birlikte oluşturulacakları konsorsiyumlarda hem teknoloji transferi yapma imkânına kavuşmakta hem de Ar-Ge harcamasının araştırma ve yenilik projelerine yönelik olması  durumunda hibe oranı %100+ % 25 işletme giderleri ile beraber % 125 olmaktadır. Yapılan ortak faaliyet sadece yenilik faaliyeti ise bu oran % 70+ %25  işletme giderleri ile beraber % 87.5’a kadar ulaşabilmektedir. Ayrıca  ortak konsorsiyum  projenin kabulü halinde sözleşmenin imzalanması sonrası  öngörülen proje maliyetinin % 50’sinin teminat mektubu istenmeden peşin  olarak verilebilmektedir. Burada kritik unsur, H2020 proje çıktılarının yıkıcı yenilik etkisinin Avrupa düzeyinde olması gerekiyor, Türkiye’de yenilik gerçekleştirmek yeterli değil.

H2020 Programı genel olarak konsorsiyum projeleri olsa da, YENİ KOBİ ARACI (new smes instrument) programında Türk KOBİ firması bireysel olarak genelde yılda 3 defa açılan çağrılara yenilik projeleri  olarak katılabilir(Avrupa düzeyinde yenilik öngörülüp, gerçekleştirmek şart). Faz 1 için Bütçesi 50.000 € sabit olup, proje süresi 6 ay, yaklaşık 10 sayfalık proje önerisi veriliyor. Genelde Faz 1’den başarılı olunduktan sonra ya da doğrudan Faz 2’ye de başvurabilinir. Faz 2, dizayn, prototip, test, klinik deneyler gibi yenilik faaliyetleri içermektedir. Bütçesi: 0,5-2,5 Milyon €, süre 12-24 ay, hibe oranı % 70(üzerine % 25 dolaylı giderler ilave edilir), yaklaşık 30 sayfalık proje önerisi. Proje kabul edilirse, bütçenin % 50’si teminat istenmeden peşin veriliyor. TÜBİTAK VİDEOSU:http://www.dailymotion.com/video/x1zc7ri_horizon-2020-webineri-29-05-2014_tech21 .

SONUÇ

Türkiye olarak şu an da büyümeye büyük ihtiyacımız var. Bu kapsamda imalatçı ve ihracatçı firmalarımıza önemli görevler düşmektedir. Piyasa araştırmalarımızda Ar-Ge ve Yenilik faaliyetlerinde bulunup bu faaliyetleri Ar-Ge projesine bağlayan, proje tamamlandıktan sonra yukarıda açıklanan seri üretime ve ticarileşmeye yönelik destekleri alan firmaların tam kapasite ile çalıştıklarını görüyoruz.  Bize göre başka çıkış yolu da yok. Yukarıdaki açıklamalardan da görüleceği gibi uygulamaya yönelik çok teşvik var. Bu teşvikler hakkında hepimizin farkındalığı artıp, eyleme geçmemiz gerekiyor.